Quan sát, mộng tưởng, tưởng tượng, tư duy và sáng tạo – đó là tiến trình phát triển tự nhiên và kỳ diệu bên trong mỗi đứa trẻ. Trong giai đoạn 4-6 tuổi, những công trình vui chơi của trẻ em trong môi trường mầm non Steiner nói chung và ở Sunflower Steiner không chỉ đơn giản là trò chơi mà còn là thành quả của sự phát triển về nhiều mặt. Vậy có gì trong các công trình vui chơi của trẻ?
Ở độ tuổi 4-6 , trẻ bắt đầu thể hiện khả năng xây dựng, sắp xếp và sáng tạo một cách có chủ đích. Các công trình vui chơi ngày càng trở nên chặt chẽ, đồ sộ và mang tính logic đáng kinh ngạc. Những tác phẩm ấy không giới hạn trong các món đồ chơi gỗ, mà còn mở rộng ra mọi chất liệu xung quanh: vài thanh gỗ, viên sỏi, khăn vải, chiếc lá hay bất cứ thứ gì trẻ có thể tìm thấy.
Công trình là kết tinh của quá trình sáng tạo
Mỗi công trình trẻ tạo ra đều chứa đựng một chuỗi kỹ năng và trải nghiệm phong phú:
- Xây dựng ý tưởng: Trẻ bắt đầu bằng những suy nghĩ và hình dung trong đầu, từ đó phác thảo nên mục tiêu và hình dạng công trình.
- Thiết kế và tổ chức: Ý tưởng dần được cụ thể hóa thành bối cảnh, kế hoạch xây dựng và cách thức thực hiện.
- Thảo luận và phân vai: Các nhóm trẻ cùng nhau trò chuyện, phân công nhiệm vụ, ai sẽ làm gì và đảm nhận vai trò nào.
- Phối hợp và thực hiện: Quá trình hiện thực hóa công trình đòi hỏi sự hợp tác, giao tiếp và điều chỉnh linh hoạt giữa các thành viên.
- Giải quyết tình huống: Không tránh khỏi những bất đồng hay mâu thuẫn, trẻ sẽ học cách lắng nghe, thương lượng và tìm ra giải pháp để tiếp tục công việc.
- Tận hưởng thành quả: Cuối cùng, tất cả cùng nhau chiêm ngưỡng và vui vẻ tận hưởng thành quả của mình trong tiếng cười giòn tan, đầy tự hào.
Những kỹ năng và phẩm chất được nuôi dưỡng
Trong quá trình chơi, trẻ không chỉ phát triển khả năng sáng tạo mà còn bộc lộ và rèn luyện những phẩm chất quan trọng:
- Khả năng lãnh đạo và điều phối: Một số trẻ thể hiện khả năng hướng dẫn, phân công nhiệm vụ và giải quyết mâu thuẫn rất tự nhiên và hiệu quả.
- Kỹ năng lắng nghe và phối hợp: Những trẻ khác lại thể hiện sự nhạy bén trong việc lắng nghe, sẵn sàng phối hợp và điều hòa cảm xúc để cùng nhau hoàn thành mục tiêu.
- Tư duy logic và sáng tạo: Mỗi công trình đều là minh chứng cho tư duy ngày càng mạch lạc, khả năng kết nối ý tưởng với hành động, cũng như sự sáng tạo không giới hạn.
- Cảm xúc tích cực và niềm vui bền vững: Trẻ học cách xây dựng niềm vui từ quá trình làm việc cùng nhau, thay vì chỉ từ kết quả cuối cùng.
Nuôi dưỡng hạt giống tương lai
Trong những công trình tưởng chừng chỉ là trò chơi ấy, hạt giống của trí tưởng tượng và mộng tưởng đã được ươm mầm một cách lành mạnh. Đó là tiền đề để trẻ phát triển:
- Một tư duy sắc bén và sáng tạo trong tương lai.
- Một nhận thức đúng đắn và sâu sắc về bản thân và thế giới xung quanh.
- Sự nhạy cảm với thời cuộc, khả năng ứng biến linh hoạt và thích nghi trong mọi hoàn cảnh khi trưởng thành.
Môi trường nuôi dưỡng lý tưởng
Đó là lý do vì sao trong môi trường giáo dục Steiner, trẻ em luôn được nuôi dưỡng trong một bầu không khí an hòa và tự nhiên. Là nơi trẻ được:
- Tiếp xúc với các chất liệu tự nhiên, thân thiện và chân thật.
- Quan sát và trải nghiệm sự sống thật sự thông qua các hoạt động gần gũi với thiên nhiên.
- Học cách xây dựng mối quan hệ thân mật và kết nối sâu sắc với bạn bè, thầy cô và thế giới xung quanh.
- Được khuyến khích làm việc với thiên nhiên và khám phá vẻ đẹp của nó mỗi ngày.
- Tự do vui chơi, tự do sáng tạo trong một không gian tôn trọng sự phát triển tự nhiên của trẻ.
Trong môi trường ấy, sự chơi đùa không hề vô nghĩa. Thay vào đó, mỗi “công trình vui chơi” của trẻ là một bước đi vững chắc trên con đường phát triển toàn diện – nơi tâm hồn trẻ được nuôi dưỡng, khả năng sáng tạo được phát huy, và trí tuệ được vun bồi để trở thành những con người độc lập, nhạy bén và giàu lòng nhân ái trong tương lai.
