Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm phổ biến vào thời điểm giao mùa. Bệnh xảy ra ở cả người lớn và trẻ em nhưng trẻ là đối tượng dễ mắc hơn cả. Sốt xuất huyết có thể gây biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng người bệnh nếu không được điều trị kịp thời. Theo thống kê, cả nước có hơn 250.000 ca bệnh sốt xuất huyết, trong đó có 102 ca tử vong, tăng 4.8 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Vì vậy ba mẹ cần hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng để phòng và tránh nhiễm bệnh cho trẻ và gia đình.
Bệnh sốt xuất huyết là gì?
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue. Virus lây truyền sang người do vật trung gian là muỗi vằn (Muỗi Aedes aegypti). Thời gian phát bệnh chỉ từ 4-5 ngày sau khi nhiễm mầm bệnh. Có thể nói, sốt xuất huyết đã trở thành mối quan ngại lớn với sức khoẻ cộng đồng những năm gần đây.
Sốt xuất huyết thường xảy ra vào thời điểm nào?
Sốt xuất huyết xảy ra quanh năm nhưng thường bùng phát thành dịch lớn vào mùa mưa. Nhất là các tháng 8-11. Đây là thời gian thuận lợi cho sự phát triển của muỗi vằn. Trẻ em thường dễ mắc bệnh hơn so với người lớn. Bởi sự hiếu động và thích chơi ở những chỗ tối nên trẻ dễ bị muỗi tấn công. Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, trẻ hoạt động thường duyên nên thân nhiệt, nhịp thở của trẻ cao hơn người lớn. Trẻ dễ ra mồ hôi khiến mỗi dễ phát hiện và đốt. bên cạnh đó, sức đề kháng của trẻ yếu hơn người lớn nên dễ bị mắc bệnh khi muỗi đốt.
Triệu chứng và các giai đoạn khởi phát bệnh
Cả người lớn và trẻ nhỏ đều có triệu chứng bệnh sốt xuất huyết tương tự nhau. Sốt có biểu hiện đa dạng xuất huyết trong nội tạng hoặc biểu hiện ra ngoài, diễn biến nhanh chóng từ nhẹ tới nặng. Nếu không được phát hiện sớm và xử lý kịp thời dễ nguy hiểm đến tính mạng. Bệnh thường khởi phát đột ngột và diễn biến qua ba giai đoạn: Giai đoạn sốt, giai đoạn nguy hiểm và giai đoạn hồi phục.
- Giai đoạn 1: Sốt cao đột ngột, liên tục. Nhức đầu, chán ăn, buồn nôn. Da xung huyết. Đau cơ, đau khớp, nhức hai hố mắt. Thường có chấm xuất huyết ở dưới da, chảy máu chân răng hoặc chảy máu cam.
- Giai đoạn 2: Là giai đoạn nguy hiểm, giai đoạn này vào ngày thứ 3-7 của bệnh, người bệnh có thể còn sốt hoặc đã giảm sốt. Nếu người bệnh có các biểu hiện sau cần được nhập viện điều trị, gồm: Vật vã, bứt rứt hoặc li bì; Tay chân lạnh, da lạnh ẩm (khi không sốt); Nôn nhiều; Đau bụng; Tiểu ít; Chảy máu mũi, chảy máu răng/nướu; Tiểu ra máu; Đi tiêu máu…
- Giai đoạn 3: Là giai đoạn hồi phục. Người bệnh hết sốt trên 48 giờ, tình trạng sức khỏe cơ thể tốt lên, thèm ăn và tiểu nhiều.
Biện pháp phòng ngừa sốt xuất huyết
Muỗi vằn là vật trung gian gây bệnh sốt xuất huyết lây truyền từ người sang người. Vì vậy đề phòng ngừa bệnh sốt xuất huyết hiệu quả ba mẹ cần thực hiện các biện pháp sau:
- Vệ sinh sạch sẽ thoáng đãng không gian môi trường sống.
- Thu gom, tiêu huỷ những vật dụng phế thải trong và xung quanh nhà.
- Không tích trữ nước trong nhà, đậy kín các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng.
- Phát quang bụi rậm, xử lý nguồn nước khơi thông cống rãnh quanh nhà.
- Ngủ màn, sử dụng thuốc bôi ngoài da, mặc áo quần dài tay khi ra ngoài để tránh bị muỗi đốt.
- Đốt nhang muỗi, dùng vợt muỗi hoặc phun thuốc diện muỗi để tiêu diệt muỗi vằn.
- Người mắc bệnh sốt xuất huyết cần được ngủ trong màn tránh muỗi đốt lây bệnh sang người khác.
Điều trị sốt xuất huyết bằng cách nào?
Theo đánh giá của các chuyên gia, việc xác định mức độ nặng nhẹ của bệnh là rất cần thiết. Qua đó, bác sĩ có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp vì sốt xuất huyết có mức độ nguy hiểm cao, ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng người bệnh rất lớn. Người bệnh có thể điều trị sốt xuất huyết ở nhà bằng cách bù nước khi phát triệu chứng sốt từ 2-7 ngày. Nếu biện pháp bù nước không có hiệu quả và xuất hiện các điểm xuất huyết dưới da hoặc niêm mạc của người bệnh thì cần đưa người bệnh nhập viện ngay.
Hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị sốt xuất huyết. Điều trị triệu chứng là phương pháp trị bệnh được áp dụng. Người bệnh sốt xuất huyết ở thể nhẹ có thể chăm sóc tại nhà. Có chế độ nghỉ ngơi và dinh dưỡng cân bằng. Hạ sốt bằng Paracetamol hoặc uống oresol để bù điện giải. Lau mát ở vùng nách bẹn khi sốt cao. Người bệnh cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ, tự theo dõi tại nhà và đến bệnh viện thực hiện các xét nghiệm cần thiết khác theo yêu cầu.
Lưu ý khi trẻ mắc bệnh sốt xuất huyết:
- Không tự ý cho trẻ sử dụng thuốc. Nên thăm khám bác sĩ để có phác đồ điều trị thích hợp.
- Không nên cạo gió cắt lễ (phương pháp dân gian) vì có thể gây chảy máu, nhiễm trùng cho trẻ.
- Không cho trẻ uống các loại nước có màu tối vì dễ gây nhầm lẫn với tình trạng xuất huyết tiêu hoá ở trẻ.
- Đến các cơ sở y tế, bệnh viện có uy tín để thăm khám khi phát hiện trẻ mắc bệnh sốt xuất huyết.
Sốt xuất huyết vẫn là nỗi lo của nhiều gia đình đặc biệt là trẻ em. Trong thời tiết chuyển mưa bệnh sẽ có xu hướng gia tăng. Để bảo vệ sức khoẻ của trẻ và gia đình khỏi nguy cơ nhiễm bệnh, ba mẹ cần chú ý trong việc diệt muỗi, sử dụng các biện pháp phòng ngừa. Nếu trẻ mắc sốt xuất huyết cần đưa trẻ đến có cơ sở y tế có chuyên khoa nhi để được thăm khám và hướng dẫn chăm sóc.
