Thế giới của trẻ 5 tuổi là thế giới cổ tích. Trò chơi giàu trí tưởng tượng giờ đây được lấy cảm hứng từ các nhân vật nguyên mẫu và cuộc phiêu lưu của họ nhiều hơn là từ các sự kiện hàng ngày. Trong khi những đứa trẻ năm tuổi đắm chìm trong trò chơi tưởng tượng của chúng, thì làn sóng tưởng tượng cũng thường đưa chúng vào đời sống thường nhật một cách sống động. Chúng trở nên tháo vát hơn và ít dễ nản lòng hơn so với năm trước đây.
Để hiểu giai đoạn phát triển này, sẽ rất hữu ích khi xem lại khái niệm về ba giai đoạn riêng biệt trong vòng bảy năm đầu tiên. Từ 4 tuổi rưỡi đến 5 tuổi, có sự thay đổi theo hướng “sẵn sàng suy nghĩ”. Suy nghĩ của trẻ bắt đầu thức tỉnh vào thời điểm thứ ba cuối cùng của chu kỳ bảy năm đầu tiên. Khả năng mới này cho phép trẻ 5 tuổi phản ứng không chỉ với các kích thích của môi trường mà còn tạo ra những bức tranh và ý tưởng của riêng mình để sáng tạo và vui chơi.
Sự thức dậy bên trong nhân thức của trẻ trùng hợp với việc tăng khả năng kiểm soát tay chân. Trẻ 5 tuổi thích tham gia làm vườn, nấu ăn, nướng bánh, quét nhà, may vá, làm đồ mộc đơn giản, giặt giũ và rửa bát đĩa. Trẻ rất hào hứng khi tham gia nhưng sẽ muốn thực hiện các nhiệm vụ này với người lớn hoặc bạn cùng chơi và sẽ tiếp tục học hỏi thông qua việc được hướng dẫn cách thiết lập và thực hiện các nhiệm vụ. Trên thực tế, đây là điều nên làm. Việc quan sát hoặc làm việc cùng với người lớn giúp trẻ học cách biết sắp xếp và tạo ra một quy trình hợp lý cho nhiệm vụ, bên cạnh việc nâng cao kỹ năng vận động tinh và thô.
Những em bé 5 tuổi năng động có thể thích thú với thử thách học cách nhảy dây, leo tường hoặc đi xe đạp.
Trẻ 5 tuổi rất nhanh nhẹn và ham học hỏi, nhưng chưa sẵn sàng về mặt thể chất và tâm lý để ngồi lâu ở bàn làm việc hoặc làm sách. Chúng cần phải năng động và thích thú khi mặc trang phục và diễn lại những câu chuyện yêu thích của mình. Trẻ có thể có dấu hiệu căng thẳng nếu ngày của các em không được cân bằng với việc học tập thể chất đầy đủ và cơ hội học tập sáng tạo, giàu trí tưởng tượng.
Khi gần 6 tuổi, việc chơi của trẻ có xu hướng hướng tới mục tiêu hơn. Trên thực tế, đôi khi chúng dường như đã lạc ra khỏi dòng trí tưởng tượng. Chúng có thể thường nói rằng “chán quá”. Chúng có thể dành thời gian chơi để nói chuyện và lên kế hoạch cho một trò chơi nhưng chưa bao giờ thực sự chơi. Các hoạt động có mục đích được mô tả ở trên có thể giúp họ vượt qua “giai đoạn khô hạn” này và cũng cho họ thấy khả năng sử dụng khả năng sáng tạo của mình theo một cách mới.
Sau những trò chơi tự định hướng phong phú như vậy, giai đoạn mới này có thể khiến các bậc Ba/mẹ khá bất ngờ. Đứa trẻ sáu tuổi sẽ tiếp tục gặp khó khăn trong việc tìm kiếm vị trí mới của mình trong thế giới thực.
Một thách thức lớn đối với Ba/mẹ của đứa trẻ 5 tuổi đến từ thế giới bên ngoài.
Trẻ 5 tuổi là đối tượng tiềm năng hấp dẫn của các nhà tiếp thị và truyền thông. Những gì phương tiện truyền thông đưa ra như chất nuôi dưỡng tâm hồn cho trẻ em thường giống với những khuôn mẫu về con người và hoạt động của con người, hơn là những nguyên mẫu thực sự. Trẻ 5 tuổi nhận thức rõ hơn về sự khác biệt về giới tính và những hình ảnh này có thể có ảnh hưởng mạnh mẽ đến mức các giá trị gia đình có thể cần phải phản đối. Sự hài hước mà trẻ tiếp xúc có lành mạnh và tốt bụng hay nó xấu tính và thiếu tế nhị với người khác? Ba/mẹ cần có ý thức tạo cho con mình những lý tưởng truyền cảm hứng thay vì hạn chế ý thức về bản thân trong tương lai và khả năng đồng cảm của chúng.
Trẻ 5 tuổi rất thích thú với những câu chuyện về Ba/mẹ khi chúng lớn lên. Đối với cả Ba/mẹ và con cái, việc ôn lại và làm sống lại những kỷ niệm có thể vừa thú vị vừa là cơ hội để Ba/mẹ chia sẻ quan điểm sống và học tập của mình. Nếu truyền thống kể những câu chuyện do Ba/mẹ tạo ra (xem Đứa trẻ ba tuổi) được tiếp tục, thì những câu chuyện giờ đây sẽ tiềm ẩn nhiều nguy hiểm hơn và tinh thần phiêu lưu, đồng thời sẽ chứa đựng những bài học cuộc sống, tất nhiên không có giọng điệu đạo đức.
Một thách thức nữa liên quan đến lối sống hiện đại của chúng ta. Ba/mẹ có đủ thời gian để tham gia vào các hoạt động có mục đích lành mạnh cho sự phát triển ý chí và giác quan của con mình không? Ba/mẹ có thể không có thời gian cho tất cả các hoạt động được liệt kê ở trên, nhưng nhận thức được tầm quan trọng của chúng và chọn một số hoạt động để kết hợp với nhịp điệu gia đình có thể mang lại yếu tố sáng tạo cho cuộc sống ở nhà. Sự quan tâm có ý thức đến thế giới vạn vật sẽ xây dựng những thói quen có thể áp dụng cho sự thành công trong học tập và các kỹ năng xã hội trong tương lai.
Ba/mẹ có niềm đam mê hoặc kỹ năng nào có thể chia sẻ với con cái không? Trẻ em nhìn với sự tôn trọng và ngưỡng mộ về chuyên môn và sự sáng tạo và rất vui mừng khi có thể tham gia vào một hoạt động nghệ thuật hoặc thủ công cùng Ba/mẹ.
Món quà nuôi dạy đứa trẻ 5 tuổi là sự sẻ chia thân thiết của cả hai: làm việc và vui chơi là nền tảng cho cuộc sống của chúng ta trong cộng đồng.
Xem tài liệu gốc tại: Sự phát triển của trẻ – Giai đoạn 5 tuổi
